Almarhum Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj ibni Almarhum
Sultan Abdul Hamid Shah (8 Februari 1903 - 6
Disember 1990) merupakan Ketua Menteri Persekutuan
Tanah Melayu dari 1955, dan Perdana Menteri pertama
sejak kemerdekaan pada tahun 1957 sehingga 1970.
Pembentukan Malaysia pada tahun 1963 merupakan salah
satu daripada pencapaiannya yang teragung. Biasanya
dikenali sebagai "Tunku", beliau juga dikenang
sebagai "Bapa Kemerdekaan" dan "Bapa Malaysia".
Tunku Abdul Rahman dilahirkan di Istana Tiga Tingkat, Alor
Setar, Kedah yang lebih dikenali sebagai Istana
Pelamin, Tunku merupakan anak lelaki yang ketujuh
dan anak yang kedua puluh kepada Sultan Abdul Hamid
Halim Shah, Sultan Kedah yang ke-24. Bondanya Cik
Menyelara, seorang isteri Sultan Abdul Hamid yang
tidak berdarah gahara, ialah anak perempuan Luang
Naraborirak (Kleb), seorang pegawai daerah Thailand.
Kelahiran Tunku disambut secara biasa sahaja kerana
beliau bukan bakal pengganti Sultan Kedah. Pengganti
Sultan Kedah, Sultan Badlishah ibni Sultan Abdul
Hamid, telah pun berumur 30 tahun ketika itu.
Tunku bermula pendidikannya pada 1909 di sebuah sekolah
rendah Melayu di Jalan Baharu, Alor Setar. Biasa
berbahasa Siam di rumah, beliau belajar bahasa
Melayu di sekolah itu. Seorang guru pula datang ke
rumahnya untuk mengajar bahasa Inggeris. Tunku
kemudian berpindah ke sebuah sekolah kerajaan bahasa
Inggeris yang kini dinamakan Kolej Sultan Abdul
Hamid. Pada tahun 1913 sewaktu berumur 10 tahun,
Tunku dihantar ke Bangkok untuk menetap bersama
Tunku Yusuf ibni Sultan Abdul Hamid, abang sulungnya,
dan belajar di Sekolah Thebsirintrawat (Debsirindir
School). Pada tahun 1915, Tunku pulang dan
meneruskan pendidikannya di Penang Free School.
Antara gurunya ialah HR Cheeseman dan SM Zainal
Abidin. Seorang yang aktif, beliau menyertai
Pengakap dan Kor Kadet.
Pada tahun 1919 ketika berumur 16 tahun, Tunku menerima
Biasiswa Negeri Kedah untuk melanjutkan
pendidikannya di Kolej St Catharine di Universiti
Cambridge. Beliau merupakan penuntut pertama untuk
menerima pendidikan di United Kingdom dibawah tajaan
Kerajaan Negeri Kedah. Ketika Tunku tidak dibenarkan
tinggal di asrama St Catharine kerana dasar aparteid
('kulit berwarna') masih diamalkan, beliau membantah
kepada William Peel, Penasihat British kepada Kedah.
Akhirnya, pengetua sekolah itu terpaksa meminta maaf.
Pebdidikan beliau pula bermula dengan Tunku mengambil
jurusan undang-undang bersama rakannya, Ivor Jenning
(Sir), H.V. Davies dan George Brown, tetapi kemudian
bertukar kepada jurusan sastera (Sejarah). Beliau
suka bersiar-siar dengan motosikal Riley Sport dan
kereta mewah, dan melakukan 28 kesalahan trafik
jalan raya semasa berada di Cambridge. Tunku tidak
dapat menduduki peperiksaan akhir Ijazah Sarjana
Muda Sastera kerana terlupa jadual waktu peperiksaan.
Dengan bantuan dan kerjasama daripada sahabatnya,
Taib Andak, beliau memperolehi ijazahnya pada tahun
1925.
Pada tahun 1927, Tunku dihantar semula ke England untuk
belajar undang-undang di Universiti Cambridge kerana
keluarganya tidak berpuas hati dengan keputusannya
yang lalu. Beliau lulus semester pertama dalam
jurusan undang-undang di Inner Temple pada tahun
1930. Selepas pemulangannya, Tunku bertugas sebagai
Pegawai Latihan di Pejabat Penasihat Undang-Undang
Kedah pada tahun 1931, dan dilantik sebagai Pegawai
Jajahan untuk Kuala Nerang pada tahun berikutnya.
Beliau dipindahkan ke Pulau Langkawi pada tahun 1935
oleh Clayton, Penasihat British sewaktu itu. Pada
tahun 1937, Tunku bertugas sebagai Pegawai Jajahan
di Sungai Petani bersamping bertindak sebagai hakim
daerah dan Pengerusi Lembaga Kebersihan Sungai
Petani. Sebuah masjid di Sungai Petani telah
dinamakan Masjid Rahmaniah sempena nama Tunku.
Pada tahun 1938, Tunku pergi semula ke England buat kali
yang ketiga untuk menyambung pelajaran
undang-undangnya. Antara temannya ialah Sardon Haji
Jubir. Beliau kembali ke Kedah pada tahun 1939
kerana terdapatnya berita bahawa perang akan meletus
di Eropah. Pada 1940, beliau dilantik sebagai
Timbalan Pengarah Perkhidmatan Pasukan Kawalan Am
Selatan Kedah.
Pada 9 Disember 1941, Tunku menyorokkan Sultan Abdul Hamid
Halim Syah, ayahandanya yang ketika itu berumur 80
tahun, sewaktu pegawai British hendak membawanya ke
India. Bagi beliau, tidak wajarlah seseorang sultan
melarikan diri daripada tanah airnya sewaktu
peperangan. Berpakaian Tentera Utara Australia,
Tunku menculik ayahandanya yang ketika itu bersama
dengan Syed Abu Bakar al Idrus, seorang Merinyu
Kesihatan Kedah dan menyembunyikannya di Sedim,
dekat dengan Kulim, di bawah jagaan Penghulu Wahab.
Tunku Badlishah, Pemangku Raja Kedah, tidak berpuas
hati dengan tindakan Tunku yang membelakangkannya
sebagai bakal pengganti Sultan Kedah.
Pada 19 Disember 1941, Sultan Abdul Hamid dibawa semula ke
Alor Star. Jepun mengiktiraf baginda sebagai Sultan
Kedah tetapi pentadbirannya diletakkan di bawah
Gabernor dan Tentera Jepun. Sultan Abdul Hamid
meninggal pada tahun 1943. Semasa Jepun memerintah,
Tunku kekal sebagai Pegawai Jajahan Kulim tetapi
ditemani oleh Ohata, seorang pegawai Jepun yang
pernah menjadi tukang gunting di pekan Alor Star.
Tunku menyambung semula pendidikannya di Inner Temple pada
tahun 1947. Sewaktu tempoh itu, Tunku bertemu dengan
Abdul Razak Hussein. Beliau dipilih sebagai presiden
untuk Persatuan Pelajar Melayu Britain, dan Abdul
Razak, yang berumur 26 ketika itu, dipilih sebagai
setiausaha. Semasa itu, Tunku menyertai "Persatuan
Pelajar India Islam" yang menuntut kemerdekaan
India. Beliau juga berkempen untuk Lyold George
Jurith, seorang calon Parti Liberal. Tunku akhirnya
dilayakkan menjadi peguam pada tahun 1949.
Selepas pemulangannya ke Malaya pada tahun 1949, Tunku
ditugaskan untuk bekerja di sebuah pejabat Pegawai
Undang-undang di Alor Star. Beliau kemudian meminta
perpindahan ke Kuala Lumpur di mana beliau menjadi
Timbalan Pendakwa Raya dan selepas itu, dilantik
sebagai Yang Dipertua Mahkamah Sesyen.
Pada tempoh itu, semangat nasionalisme bertambah hebat di
kalangan kaum Melayu di tengah-tengah pengisytiharan
penubuhan Malayan Union oleh Britain. Datuk Onn
Jaafar mengetuai Pertubuhan Kebangsaan Melayu
Bersatu (UMNO) untuk menentangi Malayan Union (sila
lihat: Sejarah Malaysia) dan Tunku menyertai
partinya. Pada Ogos 1951, suatu krisis di dalam UMNO
memaksakan Datuk Onn meletakkan jawatan sebagai
presiden parti dan Tunku dilantik sebagai presiden
yang baru. Beliau memegang jawatan itu selama 20
tahun
Pada tahun 1954, Tunku mengetuai sekumpulan perwakilan ke
London untuk memperolehi kemerdekaan Malaya.
Bagaimanapun, percubaan sulung itu tidak berjaya.
Pada tahun yang berikut, pilihan raya persekutan
yang pertama diadakan. Parti Perikatan yang pada
saat itu merupakan parti campuran UMNO dengan MCA
memenangi 51 daripada 52 kerusi yang ditandingi.
Tunku dilantik sebagai Ketua Menteri Malaya yang
pertama. MIC yang mewakili kaum India kemudian
menyertai Parti Perikatan pada tahun 1955.
Pada tahun 1955, Tunku membuat lagi satu perjalanan ke
London untuk berunding tentang kemerdekaan Malaya.
Pada kali ini, beliau berjaya, dan 31 Ogos 1957
diputuskan sebagai tarikh kemerdekaan. Sewaktu
bendera British diturun di Kuala Lumpur pada hari
kemerdekaan, Tunku mengetuai orang ramai untuk
menyorak "Merdeka!". Gambar-gambar Tunku dengan
tangan yang diangkat naik, dan perakaman-perakaman
suaranya yang penuh emosi tetapi berazam mengetuai
sorakan, kini merupakan lambang kemerdekaan Malaysia
yang biasa.
|